საშინაო პოლიტიკის აქტუალურ თემებზე "ინტერპრესნიუსი" დამოუკიდებელ ექსპერტს, გია ხუხაშვილს ესაუბარა.
- ბატონო გია, ტელეკომპანია "იმედზე" ექსპრემიერ ბიძინა ივანიშვილის ვრცელ ინტერვიუში საკმაოდ ბევრ საინტერესო თემაზე შედგა საუბარი. ვიდრე ექსპრემიერის მხრიდან ჩვენი შიდა პოლიტიკის აქტუალურ თემების შეფასებებზე გადავიდოდეთ, თქვენზე რა შთაბეჭდილება დატოვა მასთან ინტერვიუმ?
- მომეჩვენა, რომ ინტერვიუს პირველი 20 წუთის დინამიკაში ექსპრემიერი იყო ფორმაში. შეიძლება, მას რაღაცაში დაეთანხმო ან არ დაეთანხმო, მაგრამ ზუსტად და მკაფიოდ გამოხატავდა თავის მოსაზრებებს. 20 წუთის შემდეგ ინტერვიუს დინამიკა დაეკარგა და, სიმართლე გითხრათ, შეფასებების უზარმაზარ მასაში გზავნილების პოვნა საკმაოდ გაჭირდა. შესაძლოა, იგი დაიღალა. საერთოდ, ასეთი ვრცელი ინტერვიუები კარგი არ არის. თუ ასეთი ვრცელი ინტერვიუს მიცემაზე თანხმდები, ძალიან ბევრი გზავნილი უნდა გქონდეს.
პოზიტივზე მერე ვილაპარაკებ, მაგრამ ამ ინტერვიუში ორ მთავარ პრობლემაზე გავამახვილებდი ყურადღებას. პირველი გახლავთ ის, რომ ექსპრემიერი ქვეყანაში მიმდინარე პრობლემებს სამწუხაროდ, ისევე როგორც "ქართული ოცნების" ძალიან ბევრი მხარდამჭერი, უყურებს როგორც "ქართული ოცნება"-"ნაცმოძრაობის" დაპირისპირებას.
სამწუხაროდ, ბიძინა ივანიშვილს ავიწყდება, რომ "ნაცმოძრაობა" და "ქართული ოცნება" საზოგადოებაში დიდი ხანია, უმცირესობაში არიან. ანუ, მთელი მისი რიტორიკა მიმართული იყო ამ დაპირისპირების კონტექსტზე და ამ დროს მისი მთავარი ოპონენტი "ნაცმოძრაობა" კი არა, მთლიანად ქართული საზოგადოებაა. მას ამ საზოგადოების მიმართ გზავნილები პრაქტიკულად არ ჰქონია. თუ ჰქონდა, ჩემი აზრით, ძალიან სუსტი.
ექსპრემიერს აქვს იგივე პრობლემა, რაც მთლიანად - "ქართულ ოცნებას" ან იგივე "ნაცმოძრაობას". ორივენი პოლიტიკურ პროცესში ხედავენ თავის თავს და თავის მოწინააღმდეგეს.
ის, რომ მათი ჯამური მაჩვენებელი დღეს არ არის ლეგიტიმური, ამ პრობლემას ვერ ხედავენ. ეს გახლავთ პირველი სისტემური პრობლემა, რაც მის ინტერვიუში დავინახე.
მეორე სისტემური პრობლემა, რომელიც შეიძლება უფრო ფუნდამენტური იყოს, გახლავთ სხვა რამ. ამ ინტერვიუში მან აჩვენა, რომ ძალიან უყვარს ეს ქვეყანა. მას აქვს ძალიან ემოციური და ძალიან ძლიერი ბმა ამ ქვეყანასთან და მზადაა, ამ ქვეყნისთვის გაიღოს ყველაფერი, მაგრამ, სამწუხაროდ, ძალიან სუსტად ესმის სახელმწიფოებრიობა და მისი მნიშვნელობა.
ჩემი აზრით, ნამდვილი პატრიოტიზმი ქვეყანასთან მარტო ემოციურ ბმას არ გულისხმობს. თუ შენ რაციონალურად არა გაქვს გააზრებული, რას ნიშნავს სახელმწიფოებრიობა, რას ნიშნავს ინსტიტუტების გამყარება და ინსტიტუტების პატივისცემა, მაშინ ეს ვერ იქნება სრულფასოვანი პატრიოტიზმი. აქ არის მისი პრობლემა. მისთვის სახელმწიფოებრიობა და სახელმწიფო ინსტიტუტები თავის თავად ბევრს არაფერს ნიშნავს. ის ამასაც უყურებს და განიხილავს პერსონალურ პრიზმაში. მისთვის პრემიერ-მინისტრი ინსტიტუტი კი არ არის, არის ირაკლი ღარიბაშვილი. მისთვის პრეზიდენტი ინსტიტუტი კი არ არის, არამედ არის გიორგი მარგველაშვილი, ისევე როგორც პარლამენტი თავმჯდომარე იდენტიფიცირდება კონკრეტულად დავით უსუფაშვილთან. სახელმწიფოებრიობის ამგვარი სუსტი აღქმა გასდევს მთელ მის მოღვაწეობას და ეს, ჩემი აზრით, აზიანებს ყველაფერს.
- მიუხედავად ამისა, ინტერვიუში გაკეთებული გზავნილები მაინც საკმარისად იყო. ვიდრე "რუსთავი-2"-ის თემა ყველაზე აქტუალურია, ამაზე საუბრით გავაგრძელოთ. ექსპრემიერმა თქვა - "ჩემთვის არც ერთი მედიასაშუალება სახიფათო არ არის," ანუ საფრთხეს "რუსთავი-2"-ში ვერ ხედავს. მან ამ თემაზე საუბრისას თქვა, რომ მისთვის გაუგებარია, რატომაა ატეხილი აჟიოტაჟი და წინასწარ რატომ ნერვიულობს "რუსთავი-2". მან ასევე გაკვირვება გამოხატა იმასთან დაკავშირებით, რომ "რუსთავი-2"-ის მფლობელები, ძმები ყარამანიშვილები არ აქტიურობენ და ყველაზე მეტად აქტიურობს გენდირექტორი ნიკა გვარამია. მისივე მტკიცებით, "ნაცმოძრაობას" ბევრი მხარდამჭერი არ ჰყავს, ორი ათას კაცს ნებისმიერ ქელეხზე ნახავთ. თქვენი აზრით, "რუსთვი-2"-თან დაკავშირებით რა გზავნილები მიიღო საზოგადოებამ?
- განსაკუთრებული არაფერი. პრაქტიკულად მან ილაპარაკა ის, რასაც იტყოდა "ქართული ოცნების" ნებისმიერი წარმომადგენელი. მის მსჯელობაში არაფერი განსაკუთრებული არ ყოფილა.
პრაქტიკულად, ჩვენ ამ რიტორიკას სამი წელია, ვისმენთ "ქართული ოცნების" სხვადასხვა სპიკერებიდან.
ამასთან ერთად, შესაძლოა, ტაქტიკურად არ იყო სწორი სხვა რამ. აღმოჩნდა, რომ ექსპრემიერმა ძალიან კარგად იცის მედიაში მიმდინარე პროცესები. საზოგადოებრივი არხის მენეჯერის, ვინმე გვიმრაძის არსებობის შესახებაც იცის. ასევე "მაესტროს" თემები და ასე შემდეგ. ანუ, ამ თემებში საკმაოდ ღრმადაა ჩახედული. რაში სჭირდებოდა ამის დემონსტრირება, არ ვიცი.
როდესაც ამ საკითხების დეტალურ ცოდნას ავლენს, კი არ გამორიცხავს ეჭვებს, რომ ამ თემებით დაინტერესებულია, არამედ პირიქით, ამ ეჭვებს უფრო აძლიერებს. შესაბამისად, ვფიქრობ, რომ მისი მხრიდან ეს იყო გარკვეული შეცდომა. ვფიქრობ, მას ზოგადად უნდა ესაუბრა და ამით დაესრულებინა. მედიის პრობლემებზე დეტალებზე საუბარმა იმის საწინააღმდეგო შედეგი მისცა, ვიდრე მას უნდოდა ამ თემასთან დაკავშირებით აზრის ჩამოყალიბება.
- თქვენი აზრით, რას შეიძლება ნიშნავდეს "რუსთვი-2"-თან დაკავშირებით ექსპრემიერის ნათქვამი - "ხალვაშს დახმარება აღვუთქვი, მაგრამ საუბედუროდ, ვერ შევძელით"?
- როდესაც ბევრს ლაპარაკობ იმ თემაზე, რომელშიც წესით ასე ღრმად არ უნდა იყო ჩახედული, ბუნებრივია, რაღაც მომენტში შეცდომას დაუშვებ. თუმცა, მე ამაზე მაინცადამაინც არ გავამახვილებდი ყურადღებას. ხალვაშთან დაკავშირებით არ არის მხოლოდ "რუსთავი-2"-ის თემა. წინა ხელისუფლებამ ხალვაშს ძალიან დიდი ქონება წაართვა. სხვა საკითხია, რატომ არ მიმართავენ ადამიანები პირდაპირ სამართალდამცავ ორგანოებს. ეს ცალკე თემაა, რაც ჩვენი სახელმწიფო სისტემის ჩამოუყალიბებლობასა და უმწიფრობაზე მეტყველებს. ჩვენ ყველამ ვიცით, რომ ხალვაში "რუსთავი-2"-ისთვის არ იბრძვის. "რუსთავი-2"-ის თემა მისთვის არის გარკვეული ხარკი იმისათვის, რომ, რაც ნამდვილად წაართვეს, როგორმე დაიბრუნოს და, რისთვისაც ვიღაცისგან შესაბამისი კეთილგანწყობა ჰქონდეს.
ამიტომ სჯობია, ყოველთვის სიმართლე ვილაპარაკოთ და ვითომ არ ვიცით პოზა არ დავიჭიროთ. რა თქმა უნდა, სჯობდა, ასე არ ეთქვა, მაგრამ მისი ნათქვამის ახსნის მოძებნა შეიძლება. მთავარი პრობლემა მაინც ის მგონია, რომ ექსპრემიერი ამ საკითხებში ზედმეტად ჩახედული აღმოჩნდა. ვიმეორებ, ამის დემონსტრირებამ ეჭვები კი არ გააქარწყლა, პირიქით, უფრო გააძლიერა.
- ექსპრემიერმა საკმაოდ დიდი დრო დაუთმო, როგორც პრეზიდენტზე, ისე პრემიერზე საუბარს. ექსპრემიერმა პრემიერ ღარიბაშვილზე თქვა, არც მე მომეწონა მისი ბოლო განცხადება, მას ზედმეტი ემოციურობა ახლდაო, მაგრამ იქვე დასძინა, რომ ღარიბაშვილი "ძალიან კარგი პრემიერია". ექსპრემიერი აფიქსირებს მთავრობასთან დისტანცირებას, მაგრამ აშკარაა, რომ იგი პრეზიდენტისაგან უფრო დისტანცირებულია, ვიდრე - პრემიერისგან...
- ექსპრემიერი რომ სუბიექტურია, ეს ყველაფერში ჩანდა. რაც შეეხება საუბრის ამ ნაწილს. პრემიერის ემოციურობასა და გადაცდენაზე მას ცოტა მეტი რომ ეთქვა, ჯობდა, რადგან პრემიერის მიერ გაკეთებული განცხადება არ იყო უბრალოდ ემოციების საკითხი. როდესაც აღმასრულებელი ხელისუფლების ხელმძღვანელი საუბრობს იმაზე, რომ ვიღაცას პასუხს "ხალხი გასცემს", ანუ ფაქტობრივად აანონსებს ხალხის მხრიდან კონსტიტუციის ფარგლებიდან გასვლას და ამას გაგებით ეკიდება, ამას მარტო მხარდამჭერები არ უსმენენ. ამას უსმენენ სამართალდამცავი სტრუქტურები, რომლებიც ამას გარკვეულ გზავნილად იღებენ, რაც ძალიან სახიფათოა. ამას უსმენს დიპლომატიური კორპუსი, ამას უსმენენ მისი მოწინააღმდეგეები. შესაბამისად, პრემიერი ეს განცხადება არ იყო მხოლოდ ემოცია, ეს იყო კონკრეტული რისკებისა და ხიფათების შემცველი განცხადება.
იგი იყო არა მარტო მძიმედ მოსასმენი, არამედ პოტენციურად ცუდი შედეგების მატარებელი განცხადება გახლდათ. ამას შემდეგ მოჰყვა პრეზიდენტის განცხადება. პრობლემა იმაშია, რომ ექსპრემიერი ღარიბაშვილს პრემიერად კი არ აღიქვამს და სერიოზულად კი არ უყურებს მის განცხადებას, ანუ იმას, რომ მას შეიძლება რამე მოჰყვეს. ის მას უყურებს, როგორც ღარიბაშვილს და მიიჩნევს, რომ მერე რა, თუ მან რამე თქვა. ამაშიც ჩანს, რომ ექსპრემიერი ინსტიტუტების ქმედებებს სერიოზულად არ აღიქვამს. ჩემი აზრით, ეს არის სწორედ პრობლემა.
- პრემიერმა ღარიბაშვილმა მედია კრიტიკის ქარცეცხლში გაატარა. მისი მტკიცებით, მედიის დღის წესრიგს "რუსთავი-2" ქმნის, რომელსაც სხვები არ ჩამორჩებიან ხელისუფლების კრიტიკაში. წესით, პოლიტიკურ დღის წესრიგს ხელისუფლება უნდა ქმნიდეს, მაგრამ ამას არ აკეთებს, თუ რატომ არ აკეთებს, გაუგებარია. ძნელი დასაჯერებელია, რომ მას ამაში ვინმე უშლიდეს ხელს. ექსპრემიერმა ივანიშვილმა ბრძანა , 139 ქარხანა ავამოქმედეთ და 90 ათასი ახალი სამუშაო ადგილი შეიქმნაო. გაუგებარია, როგორ ახერხებს ხელისუფლება ამ ფაქტების მედიისა და საზოგადოებისათვის დამალვას...
- საქმე ისაა, რომ აქაც არის არასწორი გაგება. ნიუსს ქმნის პოლიტიკური პროცესი. მედია ნიუსს არ ქმნის. მედია ასახავს იმას, რაც ხდება, ანუ ნიუსის დისტრიბუციას ახდენს. საქმე ისაა, რომ "ნაცმოძრაობა" ქმნის პოლიტიკურ დღის წესრიგს, ხელისუფლებას კი ამის უნარი არ აქვს. ასეთ ვითარებაში, ბუნებრივია, მედია მიჰყვება იმ დღის წესრიგს, რომელიც პოლიტიკაში რეალურად არსებობს. როდესაც ექსპრემიერმა პრეზიდენტ მარგველაშვილში ეჭვი შეიტანა იმის გამო, რომ ნიუ-იორკ ტაიმსში" რამოდენიმე საათში გამოქვეყნდა პრეზიდენტზე მასალა, მან ჩათვალა, რომ ეს მარგველაშვილის ლობისტებმა გააკეთეს. ":ნიუ-იორკ ტაიმსში: პრეზიდენტის განცხადება იმიტომ კი არ მოხვდა, რომ იქ ვიღაცამ "იჩალიჩა", არამედ იმიტომ, რომ ამ გამოცემისთვის ეს ნიუსი იყო ტოპნიუსი, რომელიც თავად გააშუქა. ყოფილ პრემიერს აქვს წარმოდგენა, რომ "ნიუ-იორკ ტაიმსში" რამე არ "იჩალიჩე", ისე იქ ვერ მოხვდები. სინამდვილეში უნდა შექმნა ნიუსი და ნამდვილად მოხვდები. ხელისუფლებას პრეტენზიები მარტო ქართულ მედიასთან კი არ აქვს, როგორც ჩანს, ეს საერთაშორისო მედიაზეც გადადის და მიაჩნიათ, რომ ისინიც "ცუდად იქცევიან". სინამდვილეში, ქართული მედიაც და უცხოურიც ასე მუშაობს. თუ მნიშვნელოვან ნიუსს შესთავაზებ, "ჩალიჩი" არ უნდა, თავად გააშუქებენ.
- ექსპრემიერმა საკმად დიდი დრო დაუთმო პრეზიდენტ მარგველაშვილზე საუბარს. ასეთი აზრი გამოჩნდა - რა ელის პრეზიდენტს?
- პრეზიდენტი 5 წლითაა არჩეული და სულ მცირე თავის ვადაში იქნება პრეზიდენტი. იქნება მუდმივი დაპირისპირება, მაგრამ არანაირი ლეგიტიმური საფუძველი იმისა, რომ ვინმე შეძლოს და მას პრობლემები შეუქმნას, არ არსებობს.
პრეზიდენტთან დაკავშირებულ გრძელ ისტორიას ორი განზომილება აქვს, ერთი - სახელისუფლო და მეორე - პიროვნული. მე პიროვნულ განზომილებას არ შევეხები, თუმცა ის საკმაოდ ძლიერადაა წარმოდგენილი. მე ამის თანამონაწილე ვარ. შეიძლება ითქვას, რომ მე და გიორგი მარგველაშვილი ყველაზე ახლოს ვიყავით ბიძინა ივანიშვილთან. გარდა წმინდა საქმიანისა, სხვა ტიპის ურთიერთობა გვქონდა. აქედან გამომდინარე, ძალიან დეტალებში არ შევალ, უბრალოდ ერთს ვიტყვი - გიორგი მარგველაშვილზე წარმოდგენა, როგორც ფუფუნების მოყვარული ადამიანის, არ არის სწორი. ბიძინა ივანიშვილმა მშვენივრად იცის, გიორგი მარგველაშვილი რა პირობებში ცხოვრობს, რა ცხოვრების წესით ცხოვრობს, შესაბამისად საუბარი იმაზე, რომ მას ბობოყვათის რეზიდენცია უნდოდა და ფუფუნებაზე ორიენტირებული ადამიანია, რბილად რომ ვთქვათ, უსამართლოა მარგველაშვილის მიმართ. კრიტიკა გასაგებია. რა თქმა უნდა, მას შეუძლია, მარგველაშვილი აკრიტიკოს. მეორე უსამართლობა არის ბრალდება, თითქოს პრეზიდენტის მოქმედება "ნაცმოძრაობის" წისქვილზე ასხამს წყალს.
ჩემი აზრით, გიორგი მარგველაშვილი უბრალოდ ცდილობს, იყოს ნეიტრალური. მარგველაშვილი კი არ გამიჯვნია მმართველ გუნდს, არამედ, მას შემდეგ, რაც ივანიშვილმა მარგველაშვილის მიმართ გამოთქვა უკმაყოფილება, მმართველი გუნდი გაემიჯნა მას. ეს არ ყოფილა მარგველაშვილის არჩევანი. ამას ეს დღეებიც ადასტურებს. ის გუნდსაც, პრემირსა და პარლამენტის თავმჯდომარეს სთხოვს, შევხდეთ და ვილაპარაკოთო, ისინი მას არ ხვდებიან. ანუ, ეს არაჯანსაღი სიტუაცია არის დანარჩენი ხელისუფლების არჩევანი და არა მარგველაშვილის, რომელიც დღესაც მზად არის, მათთან მუდმივ დიალოგში იყოს. და კიდევ ერთს შევნიშნავ. ამ ორი- სამი დღის პარადოქსი კიდევ სხვა რამეშია. უმრავლესობის წარმომადგენლები ამტკიცებდნენ, რომ ქვეყანაში არაფერი არ ხდება. ექსპრემიერმა თავის ინტერვიუში გაიმეორა, რომ არაფერი განსაკუთრებული არ ხდება და პრეზიდენტი გაუგებარ განცხადებებს აკეთებს. ამის პარალელურად, შსს-ს მინისტრის მიადგილემ განაცხადა, რომ ქვეყანაში იგეგმება სახელმწიფო გადატრიალება, საქმე აღძრულია და ძიება დაწყებულია. ვკითხულობ - ამ ყველაფრის რაიმე ლოგიკაში ჩასმა შეიძლება? ეს ნორმალურია? ძალიან მაინტერესებს და ველოდები, თუ როგორ ახსნის ხელისუფლება ამ ურთიერთდაპირისპირებულ მესიჯს.
- საუბრის დასაწყისში საინტერესოდ მიმოიხილეთ ის, თუ როგორ აფასებს ივანიშვილი საშინაო პოლიტიკაში მიმდინარე პროცესებს. შესაძლოა, ენ-დი-აის კვლევა არ იყოს ზედმიწევნით სრულყოფილი, მაგრამ მასში კარგად ჩანს ტენდენცია, რომ სავარაუდოდ, ელექტორატის 61%-ი არც ერთ პოლიტიკურ ძალას არ უჭერს მხარს. როგორც თავად ექსპრემიერმა ივანიშვილმა ბრძანა, მან ამ კვლევის შედეგებს "ნაცმოძრაობის" სიზმარი" უწოდა. რჩება შთაბეჭდილება, რომ "ქართულ ოცნებას" დიდად არ აწუხებს, რომ ელექტორატის საკმაოდ დიდი რაოდენობა ყოველ შემთხვევაში დღეს, მისი ამომრჩეველი არაა...
- ჩემი აზრით, სამწუხაროდ, ქვეყანაში მიმდინარე პროცესებს ივანიშვილი ვიწრო პრიზმაში უყურებს - "ქართული ოცნება" და "ნაცმოძრაობა" არსებობენ და ვინ მოერევა. მან ამ კვლევაში საინტერესოდ ჩათვალა ის, რომ "ნაცმოძრაობას" 11%-იანი რეიტინგი აქვს. ანუ, მთავარ პრობლემას აცდა, მხედველობაში მაქვს ის, რომ ხალხი უარს ეუბნება "ქართულ ოცნებას" და ნაცმოძრაობასაც". ჩემი აზრით, მისი და "ქართული ოცნების" პრობლემა ეს არის და არა - "ნაცმოძრაობა". მას ლოგიკურად აქვს იმის იმედი, რომ "ნაცმოძრაობას" დაამარცხებს. ბიძინა ივანიშვილი, რა თქმა უნდა დაამარცხებს "ნაცმოძრაობას", მაგრამ ქართულ საზოგადოებას ვერ დაამარცხებს, რომელიც მის მთავარ ოპონენტად ყალიბდება.
ჩვენი ქვეყანა მუდმივი დაპირისპირების ციკლებში ცხოვრობს. გვახსოვს გამსახურდია-სიგუა-კიტოვანის დაპირისპირება, შემდეგ შევარდნაძე-აბაშიძე, "ვარდების რევოლუციის" დროს დაპირისპირება. საბოლოო ჯამში დაპირისპირებული მხარეები ისტორიის სანაგვეზე მიდიან და ყველა ამ ციკლში ქართული საზოგადოება იმარჯვებს. სამწუხაროდ, ექსპრემიერი საშინაო პოლიტიკაში მთელი სურათის დანახვაზე უარს აცხადებს, რაც თავის თავად პრობლემაა.
- სხვათა შორის, ექსპრემიერმა იმედი გამოთქვა, რომ 2016 წლის საპარლამენტო არჩევნებზე "ქართულ ოცნება" ამომრჩევლების ხმათა უმრავლესობას მიიღებს...
- მას აქვს საფუძველი ასე იფიქროს, მაგრამ პრობლემა ამით არ წყდება. ვითარებაში, რომელიც დღეს გვაქვს, მხედველობაში მაქვს ის, რომ ხელისუფლება ამომრჩევლისგან დისტანცირებულია, მას ადმინისტრაციული რესურსით და სხვა ტიპის რესურსებით შეუძლია, გაიმარჯვოს არჩევნებში, მაგრამ იგი ვერ იქნება ლეგიტიმური, ვინაიდან ის არ იქნება ქართველი ხალხისა და ამომრჩევლის არჩეული.
დაბალი აქტივობის პირობებში არჩევნების შედეგი იქნება "ნამუშევრის შედეგი" და შესაბამიად მისი ლეგიტიმაცია იქნება სუსტი, რაც საფუძველს შექმნის პოსტსაარჩევნო კრიზისის განვითარებისთვის.
პოსტსაარჩევნო კრიზისი შეიძლება ძალიან მძიმე აღმოჩნდეს და ძალიან ცუდია, რომ დღეს ამაზე ხელისუფლებაში არავინ ფიქრობს. ვშიშობ, რომ ეს ხელისუფლება ამგვარ პოსტსაარჩევნო კრიზისს ვერ გაუძლებს. ხელისუფლების მთავარ ოპონენტთან დაჯახება მოხდება არა არჩევნებზე, არამედ არჩევნების შემდეგ. თუ პოლიტიკურ პროცესში დღევანდელი დინამიკა გაგრძელდა, საზოგადოება ხელისუფლებას ეტყვის - მე შენ არ ამირჩევიხარ. ძალიან მაინტერესებს, ასეთ ვითარებაში რას გააკეთებს ხელისუფლება?
წყარო: „ინტერპრესნიუსი“